Οι έφηβοι και το κάπνισμα

Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρώπης, όσον αφορά τη συνήθεια του καπνίσματος. Το 35% των ενηλίκων άνω των 15 ετών καπνίζουν. Αυτό το ποσοστό συνδέεται άρρηκτα με το γεγονός οτι οι έφηβοι καπνιστές ολοένα και αυξάνουν σε αριθμό και παράλληλα η ηλικία έναρξης του καπνίσματος γίνεται ολοένα και μικρότερη.

Οι λόγοι που ένας έφηβος  μπορεί να αρχίσει το κάπνισμα είναι ποικίλλοι. Ένας από αυτούς είναι η ανάγκη του να αισθανθεί την αποδοχή της παρέας, που μπορεί να τον χαρακτηρίσει αρνητικά, αν δεν καπνίσει μαζί τους. Η ανάγκη του «ανήκειν» είναι πολύ έντονη στην εφηβεία, όπως και η μίμηση των συνομηλίκων. Επίσης, παράλληλα με την αποδοχή μπορεί να κερδίσει και το θαυμασμό των φίλων και τα κολακευτικά σχόλια του άλλου φύλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι «γόηδες» των κινηματογραφικών ταινιών σχεδόν πάντα καπνίζουν. Ένα τσιγάρο στο χέρι ίσως του δίνει την αίσθηση ότι είναι μεγαλύτερος και συνάμα πιο ώριμος. Άλλος ένας λόγος μπορεί να είναι η απλή περιέργεια και ο πειραματισμός. Στην εποχή μας, ένας νέος κατά τη διάρκεια της εφηβικής ηλικίας, θα δεχτεί πολλές προτάσεις για να δοκιμάσει ένα τσιγάρο. Επιπλέον, το κάπισμα μπορεί να λειτουργήσει ως μια μορφή αντίδρασης απέναντι στους γονείς ή στους καθηγητές, που συμβολίζουν τα πρόσωπα εξουσίας.

Λίγοι είναι οι έφηβοι που παραδέχονται στους γονείς τους ότι καπνίζουν. Οι περισσότεροι κρύβουν τα πακέτα επιμελώς ή τα δίνουν σε φίλους να τα φυλάνε, τρώνε τσίχλες και πλένουν τα χέρια συνέχεια για να μην έχουν τη μυρωδιά του τσιγάρου. Οπότε η στιγμή που ο γονέας ανακαλύπτει ότι το παιδί του καπνίζει συνήθως είναι σοκαριστική. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο πανικός και οι φωνές δεν είναι λύση. Το μόνο που μπορούν να προκαλέσουν είναι η αντίδραση του εφήβου, που θα τον οδηγήσει στο να καπνίζει περισσότερο. Υπάρχουν πιο αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης. Αυτοί θα μπορούσαν να είναι:

• Μιλήστε μαζί του. Μη χρησιμοποιήσετε απειλές, τελεσίγραφα ή βία! Είναι πιο ωφέλιμο για τον έφηβο να νιώσει πως θέλετε να τον υποστηρίξετε. Εξερευνήστε τους λόγους που τον έκαναν να αρχίσει το κάπνισμα. Μόλις τους αντιληφθείτε θα είστε οπλισμένοι για να το αντιμετωπίσετε. Επίσης, συζητήστε μαζί του τους κινδύνους που πιστεύει ο ίδιος ότι μπορεί να αντιμετωπίσει επειδή καπνίζει.
• Αναφερθείτε στις αρνητικές πτυχές του καπνίσματος που σχετίζονται με το «τώρα». Ρίξτε το βάρος στην επιχειρηματολογία που αφορά στο «τώρα», την περίοδο δηλαδή της εφηβικής ηλικίας. Υπενθυμίστε του ότι η αναπνοή του θα έχει δυσάρεστη οσμή, όπως και τα ρούχα και τα μαλλιά του. Επίσης, αναφερθείτε στο κιτρίνισμα τόσο των δοντιών όσο και των νυχιών, καθώς και στην όψη του προσώπου, η οποία θα είναι χλωμή, σχεδόν ανθυγιεινή. Ενημερώστε τον ότι θα ταλαιπωρείται από βήχα και φλέγμα, πράγμα αντιαισθητικό για τους γύρω του. Μπορείτε τέλος να του πείτε πως σε λίγο καιρό θα χάσει την ενέργειά του για τον αθλητισμό κι άλλες αγαπημένες του δραστηριότητες.
• Τονίστε το κόστος του καπνίσματος. Το κάπνισμα είναι ακριβό. Προτρέψτε τον να υπολογίσει το εβδομαδιαίο ή μηνιαίο κόστος του καπνίσματος και να το συγκρίνει με το κόστος κάποιας ηλεκτρικής συσκευής, κάποιου ρούχου ή κάποιου άλλου αντικειμένου που ξέρετε ότι θεωρεί σημαντικό.
• Μην του επιτρέψετε να καπνίζει μέσα στο σπίτι. Ακόμη κι όταν μάθετε ότι καπνίζει το παιδί σας μην του επιτρέψετε να το κάνει μέσα στο σπίτι. Το ίδιο ισχύει βέβαια κι αν εσείς ο ίδιος είστε καπνιστής. Στην περίπτωση που σας βλέπει να καπνίζετε θα θεωρεί ότι επιδοκιμάζετε την πράξη αυτή. Μην αφήσετε ούτε τους φίλους του ή άλλους επισκέπτες να καπνίζουν μέσα στο σπίτι. Εξηγήστε του πόσο δυσάρεστα νιώθετε που καπνίζετε και πόσο σημαντικό θα ήταν και για σας να το κόψετε.
• Ζητήστε τη συμβουλή κάποιου ειδικού. Αποτανθείτε σε κάποιον πνευμονολόγο ειδικό στη διακοπή του καπνίσματος για να σας βοηθήσει ή μπείτε σε μία θεραπευτική ομάδα.
• Επιβραβεύστε την προσπάθειά του. Φτιάξτε από κοινού ένα πλάνο σταδιακής διακοπής καπνίσματος και επιβραβεύστε τον κάθε φορά που θα πετυχαίνει έναν από τους επιμέρους στόχους. Αυτή η επιβράβευση του τονώνει την αυτοπεποίθηση και αποτελεί ένα σημαντικό κίνητρο για να συνεχίσει να προσπαθεί.

via healthierworld.gr

Νέα έρευνα για το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη

Οι γυναίκες που καπνίζουν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, μπορεί να προκαλέσουν πτώση του επιπέδου της «καλής» χοληστερίνης του παιδιού τους.

Ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή καρδιολογίας του Ιατρικού Τμήματος του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ Ντέιβιντ Σελερμάγιερ, έδειξαν ότι μέχρι την ηλικία των οκτώ ετών τα παιδιά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά την εγκυμοσύνη, έχουν κατά μέσο όρο περίπου 10% χαμηλότερη από το φυσιολογικό επίπεδο «καλή» χοληστερίνη (HDL-υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνη), η οποία θεωρείται ότι δρα προστατευτικά για την καρδιά και κατά της αρτηριοσκλήρωσης και της θρόμβωσης.

Το αν τα παιδιά εκτέθηκαν ως παθητικοί καπνιστές στον καπνό των γύρω τους μετά τη γέννησή τους, δεν αλλάζει το αρχικό αποτέλεσμα, μια σαφής ένδειξη ότι είναι η προγεννητική έκθεση στον καπνό της μητέρας αυτή που έχει την μεγαλύτερη επίδραση στον οργανισμό των εμβρύων και στην μετέπειτα ανάπτυξή τους.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το μητρικό κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη «αποτυπώνει» μια σειρά από ανθυγιεινά χαρακτηριστικά στο παιδί, καθώς αναπτύσσεται στην μήτρα, δημιουργώντας σε αυτό προδιάθεση για εμφράγματα και εγκεφαλικό στη ζωή του. Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη έχει συσχετιστεί από προηγούμενες μελέτες με διάφορα προβλήματα υγείας, όμως μέχρι τώρα ήταν άγνωστο κατά πόσο αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικής καρδιαγγειακής νόσου.

Οι επιστήμονες μελέτησαν -με τη βοήθεια υπερήχων και δειγμάτων αίματος- την επίπτωση του καπνίσματος της εγκύου στο πάχος των τοιχωμάτων των αρτηριών και στα επίπεδα λιποπρωτεϊνών σε 405 οκτάχρονα παιδιά. Διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε μεν κάποια αλλαγή στο πάχος των παιδικών αρτηριών, όμως η «καλή» χοληστερίνη ήταν γενικά μικρότερη, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου κατά 10-15%.

Οι ερευνητές προτίθενται να κάνουν νέες έρευνες για να επιβεβαιώσουν ότι, όπως υποψιάζονται, αυτή η μείωση της «καλής» χοληστερίνης διατηρείται σε βάθος χρόνου και μετά τα οκτώ πρώτα έτη της ζωής του ατόμου. Ο μηχανισμός που συνδέει το μητρικό κάπνισμα με την παιδική χοληστερίνη παραμένει άγνωστος.

Υπολογίζεται ότι στις ανεπτυγμένες χώρες περίπου το 15% των γυναικών καπνίζουν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Οι ερευνητές συνιστούν την προληπτική και προσεκτική παρακολούθηση των παιδιών, των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν, όταν ήσαν έγκυες. Η «καλή» χοληστερίνη μπορεί να αυξηθεί μέσω της σωματικής άσκησης και με την λήψη φαρμάκων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Συγγραφέας άρθρου: Κατερίνα Παπανικολάου www.infokids.gr

Το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει 600.000 κάθε χρόνο

Ήταν γνωστό από τις ανακοινώσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας ότι 5 εκατομμύρια περίπου άνθρωποι στον κόσμο χάνονται από το ενεργητικό κάπνισμα κάθε χρόνο. Ήταν επίσης γνωστό ότι το παθητικό κάπνισμα, δηλαδή η αναπνοή του καπνού στους κλειστούς χώρους, σκοτώνει. Εκείνο που δεν ήταν γνωστό ήταν το πόσους ακριβώς σκοτώνει. Η απάντηση έρχεται τώρα από μια μελέτη που έγινε σε 192 χώρες υπό την εποπτεία του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, δημοσιευμένη στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό «Lancet». Η μελέτη αυτή κατέληξε στον εκπληκτικό αριθμό των 600.000 ατόμων που πληρώνουν το παθητικό κάπνισμα με τη θυσία τις ίδιας της ζωής τους. Το τραγικότερο όμως από αυτή τη θυσία είναι ότι το ένα τρίτο περίπου από τους 600.000 παθητικούς καπνιστές που χάνονται είναι παιδιά τα οποία χάνονται από πνευμονία, άσθμα ή ανεξήγητο αιφνίδιο θάνατο. Ιδιαίτερα καταστρέφονται οι ευαίσθητοι πνεύμονες των μικρών παιδιών που βρίσκονται στην ανάπτυξή τους. Στους ενήλικες επικρατούν ως αίτια θανάτου οι καρδιοαγγειακές παθήσεις και ο καρκίνος. Ιδιαίτερα ευαίσθητες στο παθητικό κάπνισμα θεωρούνται οι γυναίκες (280.000) που φαίνεται ότι σε μεγαλύτερο ποσοστό καπνίζουν παθητικά σε σχέση με τους άνδρες που θεωρούνται περισσότερο υπεύθυνοι για το ενεργητικό κάπνισμα. Σήμερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί το παθητικό κάπνισμα επιδημία, που την ονομάζει smoking epidemic η οποία εξαπλώνεται σταδιακά σε όλο τον κόσμο. Γιατί πράγματι αυτούς τους φοβερούς αριθμούς με τις εκατόμβες νεκρών καμία επιδημία γρίπης δεν μπορεί να προκαλέσει. Ευαισθητοποιούμαστε ως πολίτες κάθε χρόνο για μερικές εκατοντάδες ανθρώπων που μπορούν να χαθούν από μια μικροεπιδημία γρίπης και αγνοούμε τα εκατομμύρια των ανθρώπων που χάνονται σταθερά κάθε χρόνο. Αντιγράφω από τις ανακοινώσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας την πολιτική κάθε χώρας που έχει απαγορεύσει αυστηρά το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους. Είναι χαρακτηριστική η πολιτική ορισμένων χωρών όπως η Αυστραλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν απαγορεύσει όχι μόνο το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο, δηλαδή πεζοδρόμια κ.τ.λ. Ειδικότερα για την Ελλάδα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει «Η Ελλάδα προβαίνει στην τρίτη της προσπάθεια να απαγορεύσει το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα στα νοσοκομεία, σχολεία, αυτοκίνητα και γενικά στους δημόσιους χώρους. Προηγούμενες προσπάθειες απέτυχαν γιατί αγνοήθηκαν στην πράξη από τον πληθυσμό». ΠΗΓΗ: iatronet.gr

Υγεία και κάπνισμα

Γράφει ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΛΙΚΑΖΑΡΟΣ, συντονιστής-διευθυντής του Καρδιολογικού Τμήματος του ΓΝΑ «Ιπποκράτειο», αντιπρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας «Ενας στους 2 καπνιστές που καπνίζουν συνεχώς θα πεθάνει λόγω της συνήθειάς του αυτής. Ανάμεσα σε αυτούς τους θανάτους, ο ένας στους τρεις συμβαίνει ενώ ο καπνιστής είναι μεσήλικας» (American Cancer Society - ACS). Οι καπνιστές έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν πριν από τα 60-70 έτη από ό,τι οι μη καπνιστές. Είναι ένα θέμα που αφορά όλους, καπνιστές και μη, γιατί όλοι σχεδόν έχουμε στο σπίτι ή στο περιβάλλον μας κάποιον που καπνίζει. Θλιβερή διαπίστωση είναι ότι όλες οι ηλικίες χρήζουν προγραμμάτων αγωγής υγείας και ιδιαίτερα η εφηβική. Σε πολλές δε χώρες, αυτή η ενημέρωση ξεκινά από το Δημοτικό, καθώς είναι θέμα παιδείας και αγωγής που όσο νωρίτερα πραγματοποιηθεί τόσο καλύτερα αποτελέσματα έχει. Οταν καίγεται ένα τσιγάρο είναι σαν να δουλεύει ένα εργοστάσιο και με βάση τη θερμοδυναμική παράγονται περίπου 4.000 ουσίες - ενώσεις υπό στερεά, υγρή και αέρια μορφή. Η θερμοκρασία στο σημείο καύσεως ανέρχεται στους 9000C και ποικίλλει αυτή μέχρι το άλλο άκρο. Στα παραγόμενα συστατικά αυτά περιλαμβάνονται πολλά, τα οποία είναι γνωστά από τη φαρμακολογία ως δραστικά, τοξικά, μεταλλαξιογόνα και καρκινογόνα· εκατοντάδες καρκινογόνα που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα και περιλαμβάνουν πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, ετεροκυκλικούς υδρογονάνθρακες, Ν - νιτροζαμίνες, αρωματικές αμίνες, αλδεΰδες, πτητικές καρκινογόνες ενώσεις, ανόργανες ενώσεις και ραδιενεργά στοιχεία. Επιδημιολογία Από το 1965 ώς το 2006 το ποσοστό των καπνιστών μειώθηκε από 42% σε 21%. Εξ αυτών το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν επαγγελματίες εύποροι άνδρες. Παρά τη μείωση του ποσοστού των καπνιστών, ο μέσος αριθμός τσιγάρων ανά καπνιστή αυξήθηκε από 22 το 1954 σε 30 το 1978. Αυτό το παράδοξο υπονοεί ότι διακόπτουν αυτοί που κάπνιζαν λιγότερο, ενώ εκείνοι που συνεχίζουν υιοθετούν ελαφρύτερα τσιγάρα. Το κάπνισμα στις αναπτυσσόμενες χώρες συνέχιζε να αυξάνεται με ρυθμό 3-4% το 2002. Σύμφωνα με ανακοίνωση του 2008 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πρώτη σε κάπνισμα έρχεται η Ρωσία, και ακολουθούν η Ινδονησία, το Λάος, η Ουκρανία, η Λευκορωσία, η Ελλάδα (έκτη!!!), η Ιορδανία και η Κίνα. Επιδράσεις στον οργανισμό Το κάπνισμα είναι η σημαντικότερη αιτία πρώιμου θανάτου ανάμεσα σ' αυτές που μπορούν να αποφευχθούν. Αφορά μισό εκατομμύριο θανάτους από τα δυόμισι που καταγράφονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Είναι υπεύθυνο για πλήθος χρόνιων θανατηφόρων νόσων. Από τα στατιστικά στοιχεία του αρχιάτρου των ΗΠΑ κατά το 1979 προκύπτει ότι σ' ένα χρόνο πέθαναν 225.000 άνθρωποι από παθήσεις καρδιάς - αγγείων, 80.000 από καρκίνο των πνευμόνων, 22.000 από άλλους καρκίνους του σώματος και 19.000 από χρόνιες πνευμονικές παθήσεις. Δηλαδή οι θάνατοι από το καρδιαγγειακό σύστημα είναι τριπλάσιοι από τους θανάτους του πνεύμονα και οι εξ άλλων αιτιών θάνατοι είναι το ήμισυ στατιστικώς των θανάτων της καρδιάς. Συνεπώς πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι καπνιστές ότι πρώτη βλάβη της υγείας είναι οι παθήσεις της καρδιάς. Ο WHO για τις ΗΠΑ αναφέρει για τη θνησιμότητα από κάπνισμα ότι αντιστοιχεί με τη συντριβή τριών τζάμπο τζετ χωρίς διασωθέντες κάθε μέρα για 365 μέρες, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο το ανάλογο είναι ένα τζάμπο τζετ χωρίς διασωθέντες, ανά ώρα, κάθε μέρα, για 365 μέρες. Το κάπνισμα τσιγάρων είναι η κύρια αιτία αθηροσκληρυντικών νόσων και θεωρείται ένας από τους παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία καρδιοπάθεια. Ο κίνδυνος αναπτύξεως της στεφανιαίας νόσου και του εμφράγματος του μυοκαρδίου αυξάνει με την αύξηση της καταναλώσεως καπνού και τα έτη καπνίσματος, ανεξάρτητα από τους άλλους γνωστούς προδιαθεσικούς παράγοντες. Οι καπνιστές στο σύνολό τους έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθουν έμφραγμα του μυοκαρδίου από τους μη καπνιστές. Επίσης όλοι οι πάσχοντες από περιφερειακές αγγειοπάθειες είναι κατά 90% καπνιστές. Στις ηλικίες κάτω των 40 ετών οι καπνιστές φαίνεται να έχουν 5πλάσιο κίνδυνο. Από πολυάριθμες μελέτες των 30 τελευταίων χρόνων, προκύπτει ότι το κάπνισμα τσιγάρων προκαλεί βλάβες των αναπνευστικών οδών, που αργότερα μπορούν να εξελιχθούν και να οδηγήσουν σε αποφρακτική πνευμονοπάθεια των καπνιστών, δηλαδή σε χρόνια βρογχίτιδα, σε εμφύσημα και γενικά σε αναπνευστική ανεπάρκεια. Το κάπνισμα επίσης οδηγεί και σε πολυάριθμες παθοφυσιολογικές επιδράσεις, συμπεριλαμβανομένων των αλλοιώσεων των κεντρικών και περιφερειακών αεροφόρων οδών, των κυψελίδων και των τριχοειδών όπως και του συστήματος ανοσίας. Ειδικά όσον αφορά τον καρκίνο έχει δειχθεί ότι σχετίζεται με την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, του λάρυγγα, του στόματος, του παγκρέατος, του οισοφάγου και του στομάχου, της κεφαλής και του τραχήλου, των νεφρών και της κύστεως. Ειδικά για το θάνατο από καρκίνο του πνεύμονα τα ποσοστά είναι τραγικά καθώς το 91% αυτών είναι καπνιστές. Το κάπνισμα ενοχοποιείται για διαταραχές γονιμότητας και στα δύο φύλα, ενώ στις εγκύους σχετίζεται με αυξημένες αποβολές. Από μελέτες των ψυχιάτρων έχει αναφερθεί, τέλος, και πρώιμη άνοια, διαταραχές γνωσιακών λειτουργιών καθώς και διαταραχές του συναισθήματος. Μέτρα κατά του καπνίσματος Η αύξηση της συχνότητας των ασθενειών που συνδέονται με το κάπνισμα δείχνει την ανάγκη για τη λήψη κάθε δυνατού μέτρου για την ελάττωση του καπνίσματος. Φυσικά η αγωγή υγείας είναι το σπουδαιότερο μέτρο, όμως η απαγορευτική νομοθεσία βοηθάει σε πολλές περιπτώσεις. Επιπτώσεις στην οικονομία του κράτους και οικονομικές απώλειες του καπνιστή Δεν είναι μόνο οι ζωές που χάνονται εξαιτίας του τσιγάρου, αλλά και η πρώιμη θνησιμότητα που παρατηρείται. Η ζωή ενός καπνιστή ελαττώνεται κατά 13,5-14,5 χρόνια (για γυναίκα και άνδρα αντίστοιχα) από αυτήν του μη καπνιστή και ίσως με νέες έρευνες η απώλεια ζωής να ανέλθει στα 18 έτη, όταν μάλιστα η κατάχρηση καπνού είναι της τάξεως άνω των 3 πακέτων ημερησίως. Υπάρχει όμως και ένα μεγάλο οικονομικό κόστος. Μεγάλα ποσά ξοδεύονται για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενειών ενώ το έμμεσο κόστος που προκαλείται από την απώλεια παραγωγικότητας είναι ακόμη μεγαλύτερο. Στην Ελλάδα το 1978 το κόστος νοσοκομειακής περίθαλψης εξαιτίας του καπνίσματος ήταν 3,2 δισεκατομμύρια δραχμές ή το 6,6% των συνολικών δαπανών για την Υγεία. Στο δημοσιονομικό πρέπει να προστεθεί και η δαπάνη για ημεραργίες, αναπηρίες και πρόωρες συντάξεις. Οι οικονομικές επιπτώσεις στον καπνιστή και την οικογένειά του στα 40 χρόνια καπνιστικής ζωής δημιουργούν δαπάνες με σημερινές τιμές της τάξεως των 80 με 160 χιλιάδες ευρώ. Ενας μη καπνιστής με τα χρήματα του τσιγάρου θα έχτιζε σπίτι...via enet.gr

Το κάπνισμα γερνάει κατά 10 χρόνια το δέρμα

Είναι δύσκολο, αλλά αν θέλετε να έχετε ένα όμορφο, λαμπερό δέρμα, πρέπει να σταματήσετε το τσιγάρο – όχι μόνο το δικό σας, αλλά και των οικείων σας, διότι ενεργητικό ή παθητικό, το κάπνισμα καταστρέφει δια παντός την ομορφιά.

«Με 4.500 επιβλαβείς χημικές ουσίες σε κάθε τσιγάρο, κάθε φορά που εισπνέει και εκπνέει κανείς τον καπνό, γερνάει το σώμα, το πρόσωπο, τα δόντια και το δέρμα του», λέει κατηγορηματικά ο δρ Πήτερ Σέλμπι, διευθυντής της Κλινικής Εξάρτησης στη Νικοτίνη του Κέντρου Εθισμού & Ψυχικής Υγείας (CAMH) του Τορόντο, στον Καναδά.

Οι επιπτώσεις του καπνίσματος στις ρυτίδες, στην υγεία του δέρματος και στην ανθεκτικότητά του, πρωτοπαρατηρήθηκαν την δεκαετία του ’60. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, οι επιστήμονες έχουν βρει πολλά για το πώς ακριβώς δρουν οι χημικές του ουσίες στον οργανισμό για να οδηγήσουν στην πρόωρη γήρανση και στην εμφάνιση του επονομαζόμενου προσωπείου του καπνιστή.

Ο δρ Ανατόλι Φράιμαν, από το Τμήμα Δερματολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο, πραγματοποίησε το 2006 ανασκόπηση όλων των ερευνητικών στοιχείων για τις επιδράσεις του καπνίσματος στο δέρμα, οι οποίες οφείλονται σε ουσίες του καπνού όπως η νικοτίνη, το μονοξείδιο του άνθρακα, η πίσσα, η φορμαλδεΰδη, η αμμωνία, ο υδράργυρος, ο μόλυβδος και το κάδμιο.

Σε συνδυασμό μεταξύ τους, οι ουσίες αυτές ελαττώνουν την ροή αίματος στο δέρμα, μειώνουν το οξυγόνο που κυκλοφορεί στον οργανισμό, επιτίθενται στην αρχιτεκτονική του δέρματος και προκαλούν την διάσπαση προστατευτικών δομών όπως το κολλαγόνο και η ελαστίνη (είναι οι ίνες που κάνουν το δέρμα ελαστικό).

Όλες αυτές οι επιδράσεις «έχουν ως επακόλουθο την δημιουργία πρόσθετων ρυτίδων, ιδίως γύρω από τα μάτια και τα χείλη, οι οποίες είναι μόνιμες», τονίζει ο δρ Φράιμαν.

Μη νομίζετε όμως ότι αυτές οι ρυτίδες γίνονται εμφανείς από την πρώτη στιγμή. Όπως εξηγεί ο δρ Ρίτσαρντ Ντ. Χερτ, από την Κλινική Μάγιο στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, μπορεί να περάσουν 10 ή και 20 χρόνια καπνίσματος έως ότου αρχίσει να τις διακρίνει το μάτι ενός μη ειδικού – και όσο περισσότερα τσιγάρα και επί όσο περισσότερα χρόνια καπνίζει κανείς, τόσο περισσότερες θα είναι οι ρυτίδες.

Παντού στο σώμα

Το χειρότερο είναι πως «αυτές οι ρυτίδες δεν περιορίζονται στο πρόσωπο», προσθέτει. Μελέτες έχουν δείξει πως το τσιγάρο προκαλεί ρυτίδες ακόμα και σε τμήματα του σώματος όπως στο εσωτερικό των μπράτσων, ο αυχένας και το ντεκολτέ.

Τον Μάρτιο του 2007, λ.χ., δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Archives of Dermatology», μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν που έδειξε ότι το δέρμα στο εσωτερικό των μπράτσων γερνάει πολύ πιο γρήγορα στους καπνιστές απ’ ό,τι στους μη καπνιστές.

Όπως εξηγεί η δρ Ίντυ Ράιχαλ, από τη Βρετανική Δερματολογική Εταιρεία, το κάπνισμα διεγείρει τη δράση ενός ενζύμου το οποίο διασπά το κολλαγόνο, ενώ μειώνει και την παραγωγή του, με συνέπεια να ρυτιδιάζει το δέρμα παντού στο σώμα και να χάνει την ελαστικότητά του. Μάλιστα μελέτη έδειξε πως η μείωση στην παραγωγή του κολλαγόνου μπορεί να φτάσει το 40%.

Το κάπνισμα ελαττώνει επίσης την συγκέντρωση νερού στην εξωτερική στοιβάδα του δέρματος (την επιδερμίδα), κάνοντας την να είναι πιο ξηρή και πιο εύθραυστη.

Κάπως έτσι, ο καθηγητής σερ Λίαμ Ντόναλντσον – επί σειρά ετών ανώτατος αξιωματούχος Υγείας (CMO) της Βρετανίας - διακήρυξε το 2004 ότι το κάπνισμα μας κάνει να φαινόμαστε 10 έως 20 χρόνια πιο μεγάλοι απ’ όσο στ’ αλήθεια είμαστε!

Γιατί γερνάει πρόωρα το δέρμα

Όπως εξηγεί η κυρία Κατερίνα Λαμπρινοπούλου, διδάκτωρ Δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το κάπνισμα επιταχύνει την γήρανση του δέρματος με διάφορους μηχανισμούς.

«Ο καπνός περιέχει ελεύθερες ρίζες, οι οποίες ευθύνονται για την γήρανση», λέει. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ιδιαίτερα ασταθή και πανίσχυρα μόρια, τα οποία προκαλούν νόσους και βλάπτουν το DNA των κυττάρων. Η παρουσία τους σε αυξημένα επίπεδα έχει ως επακόλουθο μια αλληλουχία αντιδράσεων, που επιταχύνουν τη γήρανση του δέρματος.

Το κάπνισμα, όμως, έχει και άλλες επιδράσεις, οι πιο σημαντικές από τις οποίες είναι:

* Διαταραχή στην κυκλοφορία του αίματος στα μικρά αγγεία. Η νικοτίνη προκαλεί σύσπαση των αγγείων (αγγειόσπασμος), η οποία έχει ως επακόλουθο μείωση της κυκλοφορίας του αίματος στο χόριο (είναι η στοιβάδα του δέρματος κάτω από την επιδερμίδα, στην οποία παράγονται το κολλαγόνο και η ελαστίνη). Το χόριο είναι υπεύθυνο για την ανάπλαση των τραυματισμών και για την συνοχή του δέρματος, και όταν δεν αιματώνεται καλά, πλήττονται αυτές οι λειτουργίες.

* Μείωση της παροχής του οξυγόνου. Έχει διαπιστωθεί το κάπνισμα ενός πακέτου τσιγάρων προκαλεί μείωση στην ροή οξυγόνου στο δέρμα (η κατάσταση αυτή λέγεται υποξαιμία) ολόκληρη την ημέρα. Αυτό γίνεται γιατί με το κάπνισμα παράγεται μονοξείδιο του άνθρακα που μειώνει τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα.

* Μείωση των επιπέδων βιταμίνης C. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C εμποδίζουν την επαρκή παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, με συνέπεια να μειώνεται η συνοχή του δέρματος.

Το προσωπείο του καπνιστή

Αν θέλει να δει κανείς πως θα είναι το πρόσωπό του εξαιτίας του καπνίσματος, δεν έχει παρά να κοιτάξει καπνιστές και καπνίστριες που ξεπερνούν τα 50-60 τους χρόνια:

* Το δέρμα είναι θαμπό, μουντό και αφυδατωμένο

* Το χρώμα είναι κάτι ανάμεσα σε υποκίτρινο, κίτρινο και σταχτί

* Πάνω, κάτω και γύρω από το στόμα υπάρχουν σχεδόν κάθετες, λεπτές και βαθιές ρυτίδες, ενώ βαθιές ρυτίδες παρατηρούνται και γύρω από τα μάτια

* Ο τόνος και η ελαστικότητα του δέρματος έχουν μειωθεί πολύ περισσότερο απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς για την ηλικία αυτή

Άλλες συνέπειες

Μερικές άλλες συνέπειες του καπνίσματος στο δέρμα είναι οι εξής:

* Κιτρίνισμα στο δέρμα και στα νύχια στα δάκτυλα των φανατικών καπνιστών – ιδίως στον δείκτη και στον αντίχειρα

* Αργή και κακή επούλωση των τραυμάτων, είτε αυτά είναι μικρά είτε μεγάλα (οι πληγές στους καπνιστές αφήνουν έντονα σημάδια συχνότερα απ’ ό,τι στους μη καπνιστές)

* Αυξημένος κίνδυνος για εκδήλωση ψωρίασης – και για όσους ήδη πάσχουν από αυτήν, αυξημένες πιθανότητες επιδείνωση της νόσου και μείωση της αποτελεσματικότητας της θεραπευτικής αγωγής.

* Στοματίτιδα από τη νικοτίνη

* Αυξημένος κίνδυνος για εκδήλωση ερυθηματώδους λύκου

* Δυσκολίες στις πλαστικές επεμβάσεις. Όπως εξηγεί ο δρ Νικ Καρ, επικεφαλής του Τμήματος Πλαστικής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, το ενδεχόμενο επιπλοκών κατά τη διενέργεια πλαστικών επεμβάσεων όπως το λίφτινγκ, η ανόρθωση στήθους και η κοιλιοπλαστική είναι υψηλότερο στους καπνιστές, επειδή μπορεί να είναι μειωμένη η παροχή αίματος.

Η ζημιά δεν «ξεγίνεται»

Η μεγάλη απορία των περισσότερων καπνιστών – ιδίως των γυναικών - είναι εάν θα αντιστραφούν οι βλάβες στο δέρμα τους, εφ’ όσον κόψουν το κάπνισμα. Η απάντηση των ειδικών είναι κατηγορηματική: όχι, πλήρης αναστροφή δεν υπάρχει.

Το μεγαλύτερο όφελος από τη διακοπή είναι πως δεν θα χειροτερέψει η κατάσταση, ενώ με την υιοθέτηση μιας καλής διατροφής, την λήψη συμπληρωμάτων και μια εντατική αντιγηραντική φροντίδα του δέρματος, μπορούν να αμβλύνουν πολλά από τα εμφανή σημάδια.

Ο καθηγητής Άντονυ Γιανγκ, από την Ιατρική Σχολή του King’sCollege στο Λονδίνο, επισημαίνει πως το κάπνισμα ασκεί τόσο έντονη επίδραση στο δέρμα, ώστε συχνά μπορεί κανείς να διακρίνει έναν καπνιστή κοιτάζοντας απλώς το πρόσωπό του – και αυτό είναι κάτι που προς το παρόν η Ιατρική δεν μπορεί να αντιστρέψει με μη επεμβατικές μεθόδους.

Πώς να το κόψετε

Το να κόψει κανείς το κάπνισμα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι υπάρχουσες ελληνικές και διεθνείς μελέτες δείχνουν πως δίχως ιατρική βοήθεια, ούτε καν το 5% όσων προσπαθούν δεν κατορθώνουν να απαλλαγούν οριστικά από το τσιγάρο.

Οι οκτώ στους δέκα «ξανακυλάνε» μέσα σε ένα μήνα, ενώ άλλο ένα 15% έχει ξαναβάλει το κάπνισμα στη ζωή του πριν περάσουν έξι μήνες από την ημέρα που αποφάσισε να μην ξανανάψει ποτέ τσιγάρο.

Η αποτυχία αυτή δεν έχει σχέση με τον «αδύναμο χαρακτήρα», όπως πολλοί φανατικοί αντικαπνιστές αρέσκονται να πιστεύουν. Η αιτία βρίσκεται βαθιά μέσα στον εγκέφαλο και στον τρόπο με τον οποίο τον επηρεάζει η νικοτίνη.

Όπως εξηγεί η πνευμονολόγος Ιωάννα Μητρούσκα, υπεύθυνη του Ιατρείου Διακοπής του Καπνίσματος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Κρήτης, η νικοτίνη είναι μια εξαιρετικά εξαρτησιογόνος ουσία η οποία – όπως όλες - προκαλεί ευχάριστες δράσεις στον οργανισμό. Στην πραγματικότητα, η σωματική εξάρτηση από την νικοτίνη είναι ισχυρότερη από αυτή της κοκαΐνης και των αμφεταμινών!

Επιπλέον, το κάπνισμα λόγω της ενίσχυσης των ψυχοκινητικών λειτουργιών αλλά όχι της απόσυρσης από το κοινωνικό γίγνεσθαι (όπως π.χ συμβαίνει με την ηρωίνη) αλλά και του τελετουργικού του τμήματος αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα όλων των δραστηριοτήτων της καθημερινότητας των καπνιστών. Ο εθισμός στην νικοτίνη έχει ψυχοβιολογική βάση και γι΄αυτό το λόγο το τσιγάρο στον καπνιστήείναι απαραίτητο σε κάθε δυσάρεστη αλλά και ευχάριστη κατάσταση

Περίπου από 80% των καπνιστών όταν κόβει το κάπνισμα εμφανίζει στερητικά συμπτώματα τα οποία στους περισσότερους μπορεί να διαρκέσουν για διάστημα μεγαλύτερο των 6-8 εβδομάδων. Η έντονη επιθυμία για κάπνισμα που είναι ένα από τα συμπτώματα αρχίζει μερικές ώρες μετά το τελευταίο τσιγάρο ενώ σιγά-σιγά αρχίζει να εμφανίζεται εκνευρισμός και ανησυχία.

Τα συμπτώματα στέρησης έχουν ισχυρή βιολογική βάση και εκτός από αυτά που αναφέρθηκαν μπορεί να υπάρχει πονοκέφαλος, άλλοτε άλλης έντασης, κατάθλιψη, δυσκολία στην συγκέντρωση, αυξημένη όρεξη για φαγητό, άγχος.

Όσο περισσότερα τσιγάρα και όσο περισσότερα χρόνια καπνίζει κανείς, τόσο μεγαλύτερη είναι η σωματική και η ψυχολογική του εξάρτηση από το τσιγάρο (πόσοι και πόσοι καπνιστές δεν λένε πως θα ανάψουν ένα τσιγάρο για να ηρεμήσουν;). Και αυτή η εξάρτηση είναι που υπονομεύει την προσπάθεια για διακοπή και αποτελεί συχνή αιτία υποτροπής.

Το κάπνισμα - σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας - αποτελεί την συχνότερη νόσο του ανεπτυγμένου κόσμου το οποίο έχει την ιδιαιτερότητα να προκαλεί άλλα θανατηφόρα νοσήματα.

Κάθε πρόβλημα όμως έχει και την λύση του. Οι καπνιστές πρέπει να προσπαθήσουν να κόψουν το κάπνισμα. Αν δεν τα καταφέρνουν μόνοι τους ή αν δεν το επιχειρούν γιατί απέτυχαν πολλές φορές στο παρελθόν πρέπει να ξέρουν ότι σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικές και ασφαλείς θεραπείες.

Πολλά νοσοκομεία έχουν πλέον ειδικά Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος, όπου σε συνεργασία με τους γιατρούς γίνεται οργανωμένη και συστηματική προσπάθεια, για μόνιμη απαλλαγή από το τσιγάρο.

Οι καπνιστές θα πρέπει να ξέρουν πως σε μερικές εβδομάδες από το τελευταίο τους τσιγάρο, το σώμα τους θα έχει απεξαρτηθεί, αλλά η διακοπή του καπνίσματος και η σταθερή αποχή είναι για πολλούς μια συνεχής διαδικασία - κι αν ξαναρχίσουν να πειραματίζονται, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να «ξανακυλήσουν»...

Πηγή : ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ

via ygeia.tanea.gr